In elke crisis vraagt men zich uiteindelijk af wat de toestand erna zal zijn. Welke elementen leiden tot welke situatie. Welke nieuwe situatie geeft dan weer aanleiding tot welke nieuwe stenen des aanstoots.
De russische druk wordt opgevoerd. Het is weinig aannemelijk dat de weerstand van Oekraïne ook bestand is tegen de kilometers lang aanstormende legereenheden. Hiermee kan men elke grote stad uithongeren. Al vraagt men zich af waarom ze stilstaan. Putin heeft zich waarschijnlijk ernstig verrekend voor wat betreft de snelheid van de operatie en de consequenties van het ingrijpen. De logistiek zal haperen in een strijd op zoveel fronten, het zuiden, het oosten en het noorden Zelf doet hij net of alles volgens plan verloopt, maar hier en daar denkt men toch wel dat hij eigenlijk een blitzkrieg voor ogen had. Dat de Clown van Oekraine zo’n formidabele opponent blijkt te zijn is een grote verrassing voor hem, Zijn statement voor de televisie over de Junkies en Neonazis die het volk als schild gebruiken blijkt geheel het tegendeel te zijn, Ruim een miljoen mensen op de vlucht, voor zijn leger, dat heeft hij bereikt.
Financieel en cultureel gaat Rusland in absolute Lockdown. Omdat de russische alleenheerser waarschijnlijk zelf, of uit zichzelf, niet zal vertrekken, zal hij genoodzaakt zijn zich in eigen land in toenemende mate te rechtvaardigen. Dit kan eigenlijk maar op één manier. Hij zal het volk blijven onthouden van communicatie met het Westen. We mogen hopen dat hij niet op grond van misinformatie de Doema gaat vragen om goedkeuring van een breder aanvalsplan. Er bestaat nog steeds de mogelijkheid dat hij de akties van het westen, de bewapening van Oekraine en de cyber-en informatieoorlog, gaat gebruiken als rechtvaardiging om door te stomen naar Berlijn, of erger, het gebruik van kernwapens. We weten ook eigenlijk niets van zijn geestestoestand. De akties jegens russische eigendommen, sporters, oligarchen enz., kan hij zien als aanval op het russische volk, en zo ook, presenteren aan volk en Doema. Is er iemand die hem dan kan tegenhouden? We zullen tot de laatste snik en wellicht tegen beter weten in de weg der diplomatie moeten blijven bewandelen.
Het Westen wordt blijvend voorgesteld als de grote bedreiging om daarmee het grote bewapeningsbudget en beperkte toegang tot wereldnieuws te rechtvaardigen. De publieke wereldopinie moet inmiddels ondraaglijk zijn voor Putin. Rusland wordt daarmee het Noord Korea van Eurazie. Een land waar niemand meer in wil investeren is gedoemd tot relatieve armoede. Het zal worden overwogen de sancties te continueren zolang de uiteindelijk geidentificeerde daders van oorlogsmisdaden niet zijn uitgeleverd. Dat er na een onderzoek uiteindelijk grove schendingen van de mensenrechten aantoonbaar zullen zijn leidt weing twijfel, maar zal moeten worden aangetoond. Deze situatie is natuurlijk niet eeuwig. Zeker is dat we Putin niet meer zullen zien in het westen. Waarom? Eenvoudig omdat hij ter verantwoording zal worden geroepen door het oorlogsmisdadentribunaal, natuurlijk zonder ooit te zullen verschijnen.
De jacht op de oligarchen is geopend. De russische rijken sidderen en zullen, zo hoopt het Westen hun handen van Putin aftrekken. Naarmate het lukt meer russen te informeren over de werkelijke situatie in Oekraine, zo hoopt men, zal zijn positie uiteindelijk gaan wankelen.
Toch is de russische interpretatie van de akties van het westen altijd net even anders dan wij denken. Ik hoorde ook Gorbatchof in zijn nadagen zeggen dat de amerikanen een atoombom op Japan gooiden omdat ze niet wilden gehoorzamen. Zo zien die russen dat dus. Het gaat natuurlijk niet alleen om gehoorzamen. Het wereldbeeld van de Japanner stond geen overgave toe en gehoorzamen is niet hezelfde als luisteren. Het wereldbeeld van de inwoner van Rusland moet aansluiten bij de informatie die wordt aangeboden, of zal niet juist worden geinterpreteerd. Als dat wereldbeeld een gevaarlijk Westen inhoudt zal van onze oproepen weinig werkzaamheid uitgaan. Wellicht is isolatie of de dood van hun kinderen de werkelijkheid die bij hen binnenkomt maar nog niet voldoende om hiermee Putin de schuld te geven. De wil van het Westen om in vrede te leven is niet een kwestie van gehoorzamen, het is een kwestie van luisteren en respecteren. Dat het Westen geen bedreiging vormt voor de russen moge wel blijken uit de zorgen in de EU landen om hun defensiekracht. Als Putin heeft geweten dat hij vrij onbekommerd oorlog kon voeren maakt hem dit alleen maar doortrapter. Het herstel van het 20e eeuwse rusland is een vorm van nationalisme die niet meer in deze tijd past. Het huidige europese denken over landsgrenzen is aan Putin niet besteed.
Er zijn ook nog andere neveneffecten merkbaar in onze eigen wereld. Elk europees land vraagt zich af waarom het zich bij nader inzien eigenlijk niet goed kan verdedigen in geval van een oorlog. Hebben we te lang op de VS vertrouwd? Nu zelfs Duitsland om is heeft Putin blijkbaar ongewild de bewapeningswedloop weer gewekt uit een winterslaap en is Europa eensgezinder dan ooit. Machthebbers overal draaien de fotos waarop zij zich afgeven met Putin vlug om. Het is zeker geen aanbeveling meer om de russische tsaar te hebben ontmoet.
Er resten drie belangrijke vragen:
Ten eerste, houden we dit zelf vol, zonder ons te laten provoceren, met een merkbare teruggang in welvaart? Ten tweede, wil Putin meer en beperkt zich dit tot Moldavie, of heeft hij het gehele voormalige Warchaupact in gedachten? Ten derde, gaat China hetzelfde doen met Taiwan?
In elk geval is onze toekomst ineens weer een stuk onzekerder geworden. Het leek zo mooi allemaal.